پیشینه و مبانی نظری کتاب الکترونیک
کتاب الکترونیک چیست ؟
اختراع رایانه و فناوری اطلاعات و ارتباطات ، انقلابی در تاریخ علم به وجود آورده که با رواج هرچه بیشتر رایانه در جزئی ترین مسائل روزمره ، دنیای ما با سرعت هر چه بیشتر به دنیای الکترونیک و دیجیتال تبدیل می شود . کتاب و نشر آن هم از این راه بازنمانده است و ظهور کتاب و نشر الکترونیکی به گونه ای که در دهه اخیر شاهد آن بوده ایم صنعت چاپ و نشر الکترونیکی را دستخوش تحولی عظیم کرده است .
ای بوک ( e - book ) یا کتاب الکترونیکی ، پدیده ای کاملا تازه در این بین است و می رود تا نظام آموزش و اطلاع رسانی را با دگرگونی هایی اساسی مواجه سازد . بنابر تعریف دایره المعارف ویکی پدیا کتاب الکترونیکی نسخه الکترونیک یا دیجیتال یک کتاب است ؛ گرچه کتاب های الکترونیکی صرفا نسخه های الکترونیکی محتوای کتب چاپ شده یا p - bookنیستند بلکه می توانند علاوه برمتن ، صوت و سایر امکانات مالتی مدیا را نیز شامل شوند هم چنین می توانند در قالب فایل های قابل استفاده توسط رایانه هم چون word text ، PDF ، HTML و فایل های اجرایی EXE درآیند . البته دو نوع از این فرمت ها بیشتر از بقیه معروف هستند . یکی فرمت PDF مربوط به شرکت Adobe Reader و دیگری فرمت LTI که شرکت مایکروسافت روی آن کار می کند . فایل هایی که با فرمت LTI عرضه می شوند می بایست توسط نرم افزاری به نام Microsoft Reader خوانده شوند ، ولی این فرمت هنوز نتوانسته مقبولیت چندانی کسب کند .( نیکنام ، 1381 )
در صنعت کتاب های الکترونیک یک بحث بزرگ فزاینده وجود دارد و آن این است که به چه چیزی می توان کتاب الکترونیک گفت . در این زمینه چند دیدگاه وجود دارد . ( شکرخواه ، 1385 )
دیدگاه اول :
کسانی که از یک دستگاه باتری دار - هم حجم و هم اندازه کتاب – برای خواندن کتاب الکترونیک استفاده می کنند ، بر این باورند که کتاب هایی الکترونیک هستند که به وسیله این دستگاه خوانده می شوند و بقیه کتاب ها را نمی توان کتاب الکترونیک نامید .
نظر گروه اول درباره این که کتاب الکترونیک چیست ، این است :" کتابی الکترونیکی است که بتوان آن را به وسیله دستگاه کتابخوان مطالعه کرد ؛ دستگاهی که ابعاد آن به اندازه یک کتاب معمولی است ، از باتری استفاده می کند و باتری آن قابل شارژ است . این دستگاه با هر بار شارژ حدود 20 تا 40 ساعت کار می کند ، بنابراین می توان یک کتاب الکترونیک را با دستگاه کتابخوان ، بدون این که درحین مطالعه احتیاج به شارژ دستگاه باشد ، مطالعه کرد . باید اضافه کرد ، که این دستگاه ها به رایانه متصل نمی شوند و صرفا برای خواندن کتاب های الکترونیک به کار می روند . این دستگاه کوچک برای دانشجویان جذاب است ، چون دقیقا به اندازه یک کتاب با قطع رقعی است ، از